czwartek, 4 kwietnia 2013

Czas naświetlania...

Jak zamrozić pędzący samochód i co do tego ma długość obiektywu?

Czas naświetlania to po prostu czas otwarcia migawki w aparacie. Im dłużej jest ona otwarta, tym więcej światła trafia na matrycę lub film.
Czas w aparatach jest zwykle podawany w sekundach(2s, 8s, itp.) lub w ułamkach sekund (1/8, 1/60, 1/125, 1/800 1/2000) gdzie 1/8 oznacza jedną ósmą sekundy a 1/2000 oznacza jedną dwutysięczną sekundy. Im liczba w mianowniku większa np. 1/2000 tym czas otwarcia migawki jest krótszy a sama migawka porusza się bardzo szybko wpuszczając na matryce tylko minimalną ilość światła, natomiast jeśli otworzymy migawkę na np. 4 sekundy lub dłużej to matryca prze ten czas będzie odsłonięta rejestrując padające na nią światło.  W tradycyjnych aparatach skala wyboru czasu była tak dobrana, aby podobnie, jak to jest z przysłoną, każda kolejna wartość dostarczała do wnętrza aparatu połowę ilości światła wartości poprzedniej. Tradycyjnie stosowanymi czasami naświetlania są: 
30, 15, 7,5, 3, 1,5, 1, 1/2, 1/4, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500 i 1/1000, choć współczesne aparaty wysokiej klasy mają zwykle możliwość wyboru także czasów pośrednich.

Czas naświetlania to bardzo potężne narzędzie w tworzeniu pięknych zdjęć. Od tego parametru zależy też czy zdjęcia będą ostre czy rozmazane (poruszone). Jaki więc czas wybrać? Wszystko zależy od tego jaki efekt na zdjęciu chcemy uzyskać

Czynniki, które wpływają na czas naświetlania:
-Przysłona. Wiemy: większy dopływ światła - krótsze naświetlanie, mniejszy dopływ światła - dłuższe naświetlanie.
-Czułość emulsji. Także wiemy: emulsja czulsza - krótsze naświetlanie, emulsja mniej czuła- dłuższe naświetlanie (przy tych samych warunkach).
-Pogoda. Pełne słońce -- krótkie naświetlanie, ciemne, deszczowe chmury - długie naświetlanie.
-Pora roku. Lato - krótkie naświetlanie, zima - długie naświetlanie.
-Pora dnia. W południe - krótsze naświetlanie, wczesnym rankiem i późnym popołudniem - dłuższe naświetlanie.
-Przedmiot zdjęcia. Jasny lub silnie oświetlony - krótsze naświetlanie, ciemny lub słabo oświetlony - dłuższe naświetlanie.
-Ruchliwość przedmiotu. Przedmiot bardzo ruchliwy - krótsze naświetlanie. Przedmiot mało ruchliwy - dłuższe naświetlanie.
-Wysokość nad poziomem morza. Powyżej 2000 m n.p.m. - dwukrotnie krótsze naświetlanie.
-Szerokość geograficzna. Bliżej równika - krótsze naświetlanie, dalej od równika - dłuższe naświetlanie.
-Filtr. Zdjęcie bez filtru - krótsze naświetlanie, zdjęcie z filtrem - dłuższe naświetlanie.

Istnieją dość proste reguły, których zapamiętanie umożliwia uzyskanie pożądanego efektu przy fotografowaniu ruchomych obiektów:
-Czasy naświetlania od 1/250 i krótsze są nazywane zamrażającymi, gdyż oddają ostro nawet bardzo dynamiczne akcje; ogólna zasada głosi, że jeśli obiekt porusza się w stosunku do obiektywu wzdłuż przedłużenia jego osi (czyli zbliża się lub oddala, ale nie przemieszcza się "na boki") wystarcza czas naświetlania 1/250, jeśli natomiast porusza się prostopadle do osi obiektywu (np. góra-dół lub z prawej do lewej) to konieczny jest czas 1/500 i wyżej; takie czasy naświetlania umożliwiają wykonanie ostrego zdjęcia samochodu na autostradzie czy rozbryzgujących się kropel wody.
-Czasy naświetlania rzędu 1/60 sekundy dają efekty lekkiego rozmycia ruchomego obiektu; jest to czas, który umożliwia wykonanie zdjęć, na których np. widać deszcz w postaci jednolitych smug przecinających zdjęcie czy uzyskanie efektu "liści na wietrze" lub "waty cukrowej" przy fotografowaniu wodospadów i szybko płynących potoków.
-Czasy naświetlania 1/15–1/2 s dają zawsze efekt silnego rozmycia przemieszczającego się obiektu; ale na ogół widoczne wciąż będą ogólne jego zarysy; czasy te nadają się do tzw. panoramowania, czyli podążania obiektywem za poruszającym się obiektem, dzięki czemu sam obiekt będzie ostry, a delikatnemu czy silniejszemu rozmyciu ulegnie tło.
-Czasy naświetlania dłuższe niż 1/2 s dają zwykle już tylko niewyraźne smugi, ruchomy obiekt staje się nierozpoznawalny i sprawa wrażenie półprzezroczystego; w praktyce czasy takie stosuje się tylko w rozmaitych kreatywnych technikach fotograficznych oraz przy wykonywaniu nocnych zdjęć dróg, na których światła samochodów tworzą charakterystyczne świetlne smugi.

kilka przykładów z różnym czasem naświetlania (to samo ISO oraz przysłona):



Woda jest klasycznym przykładem motywu w którym stosuje się długi czas naświetlania, Jej powierzchnia nigdy nie jest nieruchoma. Długi czas otwarcia migawki powoduje, że matryca rejestruje w sposób ciągły ruch uwiecznianych obiektów. Efektem końcowym są zdjęcia w pewien sposób rozmazane.




Omawiając czas naświetlania warto jeszcze wspomnieć o pewnej regule, która pomoże nam uniknąć robienia poruszonych zdjęć wykonywanych z ręki. Jak już wiemy szybka migawka ma właściwości „zamrażające” ruch na zdjęciu, a to właśnie zbyt długa migawka jest przyczyną rozmazanych i nieostrych zdjęć, które powstały na skutek drgań (ruchu) naszych rąk. Jak więc uniknąć tej przykrej niespodzianki? Kiedy wiadomo że ustawiony czas jest nie tylko odpowiedni dla prawidłowego naświetlenia, ale gwarantuje również wykonanie ostrych zdjęć? Z pomocą przychodzi nam reguła 1/f gdzie za f podstawiamy wartość ogniskowej obiektywu, którym aktualnie wykonujemy zdjęcie. Widzimy już że używając np. teleobiektywu o ogniskowej 200mm minimalny czas jaki gwarantuje nam nieporuszone zdjęcie to 1/200 sekundy, a w przypadku obiektywu szerokokątnego jak np. 20mm będzie to czas 1/20 sekundy. Oczywiście są to wartości czysto „umowne” ponieważ nie każdy aparat pozwala na tak precyzyjne ustawianie czasu migawki, gdy mamy np. skok z 1/30 na 1/40 to dla obiektywu 35mm nie będzie czasu 1/35, w takim przypadku minimalnym czasem będzie zawsze ten „szybszy” przybliżony ogniskowej czas czyli 1/40 sekundy. Jest to w miarę bezpieczny czas, ale znajdą się i tacy co będą potrafili wykonać ostre zdjęcie i przy czasie 1/10 sekundy, wszystko zależy jak „pewną” i stabilną mamy rękę. Jeśli światła jest pod dostatkiem to starajmy się używać jak „najpewniejszych” czasów, które zagwarantują że nasze zdjęcia będą ostre i nieporuszone.

Źródła:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz